Άρθρο του περιοδικού Εcotec για τη μονάδα βιοαερίου 1ΜW στο Σοχό Θεσσαλονίκης

Το βιοαέριο κατακτά την Ελλάδα

Μονάδα 1MW στο Σοχό Θεσσαλονίκης-Στα σκαριά Σύνδεσμος Βιοαερίου-Λύση για το νέο ΠΕΣΔΑ και στην Αττική

Κείμενο:Μ. Σταθακόπουλος

Φωτό:Αρχείο klEFER ΤΕΚ Ε.Π.Ε.

Η τεχνολογία του βιοαερίου είναι σχετικά νέα σε κά­ποιες χώρες. Και τα έργα αυτής της ανανεώσιμης πηγής, σε κάποιες άλλες χώρες με πολύπλοκες γραφειοκρατικές δια­δικασίες, δυσεύρετα. Σε αυτήν την δεύτερη περίπτωση ανήκει και η Ελλάδα, μόνον που πρόσφατα, κάτι αρχίζει να αλλάζει σε αυτόν τον τομέα, γεγονός που καταγράφει το Ecotec. Το έργο στον Σοχό Θεσσα­λονίκης δεν είναι απλά ένα ακόμη έργο ΑΠΕ αλλά μια τρανή απόδειξη του τι σημαίνει στην ουσία της η λέξη «αειφορία», καθώς: παράγεται ενέργεια από «άχρηστο» υλικό, κοπριά των αγελάδων γαλακτοπαρωγής, ταυτόχρονα γίνεται διαχεί­ριση αποβλήτων, το έργο αποτελεί αφετηρία καινοτομίας (εκμετάλ­λευση της θερμότητας) και σε όλα αυτά, να προσθέσουμε την τόνωση της κτηνοτροφικής παραγωγής, την ελαχιστοποίηση του κόστους παραγωγής και την παραγωγή λι­πάσματος για καλλιέργειες.

Ούτε τα πλεονεκτήματα είναι μόνον αυτά ούτε τόσο εύκολα μπήκε το νερό στο αυλάκι για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός έργου, που ουσιαστικά ξεκίνησε εν μέσω capital control…

Η συζήτηση με τον κ. Χρήστο Πετρόχειλο, Γενικό Διευθυντή της εταιρείας klEFER ΤΕΚ Ε.Π.Ε. ήταν ιδιαίτερα διαφωτιστική για την κατάσταση που επικρατεί στην χώρα σχετικά με τη νομοθεσία για ανάλογα έργα, τις προϋποθέ­σεις επιτυχίας και βιωσιμότητας των έργων βιοαερίου, αλλά το πιο σημαντικό απ’ όλα, τις συνέργειες που δημιουργούν και τα οφέλη σε μια σημαντική επαγγελματική και παραγωγική ομάδα της χώρας μας, με προστιθέμενη αξία, το μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Στα capital controls

Η αδειοδότηση του έργου ξεκίνησε από άλλους προγραμματιστές ανά­πτυξης του επενδυτικού σχεδίου το 2013 και στα χέρια της klEFER ήρθε τον Δεκέμβριο του 2014. Αρχές του 2015 έκλεισαν όλες οι αδειοδοτικές εκκρεμμότητες και η οικοδομι­κή άδεια αποκτήθηκε τον Σεπτέμ­βριο του 2015. Το έργο άρχισε να κατασκευάζεται τον Οκτώβριο του 2015, με τα capital controls, ενώ είχε κλείσει χρηματοδοτικά αρκετά νωρίτερα. Ειδικά τα προβλήματα στα εμβάσματα ήταν το δυσκολότε­ρο κομμάτι μιας και ο εξοπλισμός προερχόταν από Γερμανία (η τουρ­μπίνα είναι της 2G). Αρχές Μαρτί­ου του 2016, όμως, ξεκίνησαν τα τελικά χωματουργικά του έργου, διαμόρφωση χώρων και οδοποιία. «Το έργο θα φτάσει το 1 MB. Υλο­ποιήθηκε σχετικά γρήγορα, η εγκα­τάσταση των συστημάτων και του εξοπλισμού, και η όποια δυσκολία επικεντρώθηκε στις δεξαμενές χώνεψης. Αλλά και στην εμπειρία του εξειδικευμένου συνεργείου της εταιρείας ιδίως στους βιολογικούς καθαρισμούς υπήρξε ενισχυτική στο έργο βιοαερίου, ενώ τηρήθη­καν οι σωστοί χρόνοι των έργων και η έγκαιρη παράδοση του εξο­πλισμού» λέει ο κ. Πετρόχειλος.

Σταθμός βάσης

Η διαδικασία σχεδιασμού ενός έργου βιοαερίου απαιτεί τεχνογνω­σία, δεδομένου ότι χρειάζεται να χρησιμοποιηθεί ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών τεχνολογιών. Αλλά απαιτείται και η καλή γνώση του αντικειμένου, μιαν αλυσίδα θεμά­των. από τον εφοδιασμό της ύλης, την συνεργασία με τους συνεργάτες-κτηνοτρόφους έως λειτουργι­κά θέματα της μονάδας βιοαερίου. Η μονάδα τροφοδοτείται με την κοπριά των αγελάδων γαλακτοπαρωγής από τον Σοχό, περιοχή που βρίσκεται μισή ώρα από την Θεσσαλονίκη, μια καθαρά κτηνοτροφική περιοχή με περίπου 2.500 αγελάδες γαλακτοπαραγωγής. Έχουν ήδη υπογράφει συμβάσεις για τα απόβλητα αυτά, από το 2013 και σύντομα θα ενεργοποιηθούν. Παράλληλα η μονάδα θα λαμβάνει υλικό και από 2 τυροκομικές μονά­δες (τυρόγαλο): «Γενικά η αντίληψη η δικιά μας είναι να μην εισάγουμε στην μονάδα πάρα πολλά φυτικά υποπροϊόντα, γιατί θα δημιουργηθεί ένα κακό προηγούμενο με το βιοαέριο. Δηλαδή μονάδες, για πα­ράδειγμα. μόνο με ενσίρωμα καλα­μποκιού. Ποιο είναι το πρόβλημα; Εάν τροφοδοτείς τη μονάδα απο­κλειστικά με ενσίρωμα ανεβάζεις τις τιμές στους κτηνοτρόφους. Γιατί η βασική τροφή της γαλακτοπαραγωγής είναι το ενσίρωμα καλαμπο­κιού. Λοιπόν δεν θέλουμε να τους έχουμε απέναντι μας αλλά μαζί μας» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Γενικό Διευθυντή της εταιρείας. Η λογική είναι καθαρά να εξαντλή­σουν το απόβλητο. 0 σταθμός βι­οαερίου θεωρείται σταθμός βάσης και θα δουλεύει 24 ώρες το 24ώρο εκτός από κάποιες μέρες όπου θα γίνεται η προγραμματισμένη συ­ντήρηση.

Η γραφειοκρατία

0 κ. Πετρόχειλος μας δίνει την δική του εμπειρία από την ολοκλήρωση του έργου σε ότι αφορά τα γραφει­οκρατικά κανάλια της νομοθεσίας για έργα ΑΠΕ. «Εγώ εντοπίζω δύο σημεία, το πρώτο είναι το κομμάτι του δικτύου, γιατί δυστυχώς έχει αρχίσει να γίνεται πολύ χρονοβόρα η διαδικασία από τον ΔΕΔΔΗΕ και το δεύτερο κομμάτι είναι το κομμά­τι της οικοδομικής άδειας» . Όπως μας πληροφορεί υπάρχουν πάρα πολλά έργα, αιτήσεις του 2013 που ακόμα έχουν εκκρεμότητες. Ειδικά στην Πάτρα, εκεί όπου υπάρχει με­γάλη κτηνοτροφική δραστηριότητα όπως και στο Αγρίνιο. Πρέπει να βοηθήσει η Πολιτεία στις διαδικα­σίες και στους χρόνους. Να «τρέ- ξουν» πιο γρήγορα αυτά τα έργα, όπως και οι Περιφέρειες στις οποί­ες αναλογεί το κομμάτι των περι­βαλλοντικών επιπτώσεων. Αλλά δεν είναι μόνον αυτά που αποτε­λούν τροχοπέδη στην ανάπτυξη των έργων βιοαερίου. Ένα βασικό πρό­βλημα είναι και η παστερίωση των αποβλήτων… «Η νομοθεσία ορίζει ότι για να πάρεις οργανικά από­βλητα. όχι σε όλες τις Περιφέρειες αλλά σε ορισμένες, θα πρέπει να δημιουργήσεις πρώτα παστερίωση και μετά να τα εισάγεις στην μονά­δα. Αρα, υποβιβάζεις την οργανική ουσία» λέει ο κ. Πετρόχειλος. Όλα αυτά τα προβλήματα που συναντά η υλοποίηση των μονάδων βιοα­ερίου θα αντιμετωπιστεί από έναν σύνδεσμο που βρίσκεται ήδη υπό σύσταση και στον οποίον θα συμ­μετέχουν παραγωγοί μονάδων βιο­αερίου. επενδυτές αλλά και όποιος εμπλέκεται άμεσα ή έμμεσα με την ηλεκτροπαραγωγή από βιοαέριο.

Οφέλη-Καινοτομία

Οι μονάδες βιοαερίου δεν πρέπει να συγχέονται με τις μονάδες βιο­μάζας, με την καύση. Το βιοαέριο είναι χώνευση και δεν έχει στάχτες από τις κοπριές, όπως υποστηρί­ζουν κάποιοι. Η μονάδα όχι μόνο προσφέρει μηδενική περιβαλλο­ντική όχληση αλλά βοηθάει σημα­ντικά στην απορρύπανση εδαφών και υδροφόρων οριζόντων στους οποίους και καταλήγουν ορισμένα απόβλητα των κττίνοτροφικών μο­νάδων. Όλα αυτά υποστηρίζουν οι άνθρωποι της klEFER αλλά στην ουσία τα οφέλη είναι πολύ περισ­σότερα. Τα συμβόλαια που έχουν υπογράφει με τους κτηνοτρόφους, για τον εφοδιασμό της μονάδας με τις κοπριές των αγελάδων εί­ναι δεσμευτικά. Αλλά την συλλογή των αποβλήτων την αναλαμβάνει ο διαχειριστής της μονάδας. Οι πα­ραγωγοί εξοικονομούν τα ποσά της μεταφοράς και της διαχείρισης των απόβλητων. Ο κτηνοτρόφος έχει υποχρέωση να διαθέτει βιολογικό καθαρισμό μέσα στην μονάδα του.

Παρέχοντας, όμως, τα απόβλητα στην μονάδα βιοαερίου, παραλαμβάνει πιστοποιητικό καταστροφής αποβλήτων. Αυτό μπορεί να σημαί­νει μια σημαντική μείωση του κό­στους στην παραγωγή του. Όλα γί­νονται βάση παραστατικών, δελτίων αποστολής κτλ. Και η προστιθέμενη αξία του έργου είναι η ανάπτυξη της καινοτομίας, έτσι όπως την προω­θεί. και την σχεδιάζει η Kiefer:« Το σημαντικό στις μονάδες βιοαερίου είναι να αξιοποιήσουμε την θερμό­τητα. Κάνουμε κάποιες σκέψεις να προχωρήσουμε στην δημιουργία υδροπονικής μονάδας, στην οποία θα παρέχεται όλη η ποσότητα της θέρμανσης από το βιοαέριο, το πιο δύσκολο κομμάτι, ειδικά τον χει­μώνα. για την υδροπονία. Όταν ένα θερμοκήπιο 10 στρεμμάτων έχει ένα κόστος 150.000 ευρώ περίπου το χρόνο, ετήσιο κόστος σε καύσι­μα και στην δική μας περίπτωση το διαθέτουμε δωρεάν από το βιοαέ­ριο. τότε καταλαβαίνετε ότι το βιο­αέριο είναι κάτι περισσότερο από καθαρή ενέργεια» λέει στο Ecotec ο κ. Χρηστός Πετρόχειλος. Η αξιο­ποίηση της θερμότητας (ειδικά για έργα τηλεθέρμανσης) είναι μια επί­σης εφαρμογή ιδιαίτερα ωφέλιμη για τις τοπικές κοινωνίες, ιδίως της Μακεδονίας. Τέλος, ενα σημαντικό υπό προϊόν που βγαίνει από τη μο­νάδα είναι το λίπασμα. Οι αγρότες μπορούν να τροφοδοτούνται με χωνεμένο λίπασμα, υψηλής αξίας για τα χωράφια τους.

Οι περιοχές που που μπορούν να αναπτυχθούν έργα βιοαερίου είναι οι περιοχές που υπάρχει σημαντι­κή κτηνοτροφική δραστηριότητα: Μακεδονία. Γιάννενα. Αγρίνιο, αλλά και σε περιοχές με ελαιοτρι­βεία (κατσίγαρος). Εποχιακό μεν το όφελος αλλα πολύ αποδοτικό., όπως στην Κρήτη ή όπου υπάρχουν σφαγεία αλλά και στην βιομηχανία τροφίμων (παραγωγή τυριού, παρασκευαστήρια αλλαντικών, κτλ) ενώ πρέπει να γίνουν μονάδες και στην Αττική. Στα νέα διαχειριστικά σχέδια των δήμων για τα απόβλητα, το βιοαέριο θα μπορούσε να παίξει σημαντικό ρόλο, ειδικά στην περιο­χή των Μεσογείων όπου υπάρχουν αμπέλια. Τα υπολείμματα από οινο­ποιεία μπορούν να τροφοδοτήσουν μονάδες βιοαερίου Κι ένα άλλο σημείο εφαρμογής βιοαερίου είναι οι μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες όπου έχουν πρόβλημα στην διαχεί­ριση των οργανικών αποβλήτων.

Πηγή: ECOTEC – Τεύχος Φεβρουαρίου 2016