Συνέντευξη του Γενικού Διευθυντή της kIEFER στο περιοδικό ECOTEC για τα Μικρά Υδροηλεκτρικά

Κείμενο: Μ. Σταθακόπουλος

Φωτό: Kiefer

Κατασκευάστηκαν στην καρδιά του χειμώνα και σε λίγο καιρό, αρχές Ιουνίου θα κοπεί η κορδέλα των εγκαινίων των 4 έργων. Τα Μικρά Υδροηλεκτρικά, ίσως η πιο αδικημένη μορφή ΑΠΕ στη χώρα μας, θα στολίσουν με την λειτουργία τους τις τοπικές κοινωνίες, προσφέροντας ανανεώσιμη ενέργεια από την δύναμη του νερού. Για τα έργα, τις προοπτικές των ΜΥΚ, τις τεχνολογίες που χρησιμοποιήθηκαν στα έργα αλλά και θέματα νομοθεσίας, το Ecotec συζήτησε με τον κ. Χρήστο Πετρόχειλο, της Kiefer εταιρείας στην οποία ανήκουν και τα 4 έργα.

• Ecotec: Εκτός από το βιοαέριο αναλαμβάνεται και την κατασκευή έργων ΜΥΚ;

Ναι, τα δύο έργα είναι κομμάτι της εταιρείας, πρακτικά είναι δικά μας, τα άλλα δύο είναι ενός συνεργάτη με τον οποίο έχουμε αρκετά χρόνια συνεργασία. Η προσπάθεια ξεκίνησε στο τέλος του 2014, γιατί ουσιαστικά πρόκειται για παλιές άδειες που είχαν πρόβλημα με τους όρους σύνδεσης. Τα 4 υδροηλεκτρικά στα Γρεβενά είναι δύο υψηλής υδατόπτωσης, δηλαδή έχουν μεγάλη υψομετρική διαφορά, πάνω από 100 μέτρα, στη Σαμαρίνα και το Περιβόλι και τα άλλα δύο, στον Βενέτικο ποταμό, χαμηλής υδατόπτωσης, το ανώτερο στα 10 μέτρα υδατόπτωση. Όλα έχουν ισχύ κοντά στο 1 MW.

• Ecotec: Και μιλάμε για έργα που είναι απόλυτα φιλοπεριβαλλοντικά…

Ακριβώς. Δεν γίνεται μεγάλη παρέμβαση στο οικοσύστημα και ειδικότερα στους ποταμούς, μιλάμε για αποστάσεις που μπορούν να πιάσουν στα έργα μάξιμουμ τα 400 μέτρα, λειτουργούν όλο το χρόνο σχεδόν, μόνον τους καλοκαιρινούς μήνες βγαίνουν εκτός λειτουργίας, και βοηθάνε πάρα πολύ την περιοχή των Γρεβενών γιατί η ενέργεια καταναλώνεται εκεί όπου παράγεται κτλ. Εάν γνωρίζει κανείς την περιοχή θα καταλάβει ότι πρόκειται για ένα από τα πιο δύσκολα δίκτυα της Ελλάδας. Επειδή δεν έχει αναπτυχθεί αρκετά και δεν υπάρχει μεγάλη βιομηχανία, υπάρχουν πολύ λίγα υδροηλεκτρικά ενώ θα μπορούσαν να γίνουν περισσότερα. Αλλά το δίκτυο είναι κορεσμένο από το 2010. Πρέπει να γίνει αλλαγή του κεντρικού υποσταθμού για να μπορέσουν να υποδεχτούν άλλα έργα ή να λειτουργήσουν καλύτερα τα υπάρχοντα.

• Ecotec: Ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίσατε κατά την διάρκεια της κατασκευής;

Οι καιρικές συνθήκες δυσκόλεψαν την προσπάθεια μας για την κατασκευή τους, όλα τα υπόλοιπα κύλησαν ομαλά με πολύ καλές συνεργασίες.

• Ecotec: Ο εξοπλισμός που χρησιμοποιήσατε;

0 εξοπλισμός προέρχεται από την Τσεχία, από την εταιρεία Cink και ο υποσταθμός από την Schneider Electric, θεωρώ πολύ καλή επιλογή τα ευρωπαϊκά προϊόντα και είναι μάλιστα στη φιλοσοφία μας να στηρίζουμε τα ευρωπαϊκά προϊόντα.

• Ecotec: Υπάρχει η δυνατότητα και για άλλα υδροηλεκτρικά στην Ελλάδα;

Υπάρχει η δυνατότητα ειδικά στην ευρύτερη περιοχή της Πίνδου και τα Ιωάννινα όπως και τα Γρεβενά. Δυστυχώς, το πρόβλημα που συναντά κανείς είναι οι όροι σύνδεσης. Επειδή υπάρχουν κορεσμένα δίκτυα δεν μπορείς να αναπτύξεις εύκολα καινούργια έργα, πρέπει να αξιοποιήσει κανείς παλιές άδειες που έχουν όρους σύνδεσης.

• Ecotec: Και για τους πιο αδαής αυτό σημαίνει;

Όταν έχουμε κορεσμένο δίκτυο εννοούμε ότι δεν μπορούν να εισέλθουν άλλα έργα στο συγκεκριμένο δίκτυο γιατί έχει πιάσει μια ισχύ μετασχηματιστή ισχύος από υψηλή σε μέση τάση. π.χ τα 50MW. Έχει επιτευχθεί, λοιπόν, και δεν χωράει νέα ισχύ. Αυτό συμβαίνει και στην περιοχή των Ιωαννίνων και στα Γρεβενά. εκεί δηλαδή όπου έχουμε μεγάλη παροχή νερού και θα μπορούσαν να στηθούν καινούργια υδροηλεκτρικά.

• Ecotec: Δεν υπάρχει κάποια εξαίρεση γι αυτό;

Δύσκολο εξ όσων γνωρίζω. Ετοιμάζονται κάποια έργα στην περιοχή που βρίσκεται κάτω από την Δεσκάτη, κοντά στην Καλαμπάκα, αλλά προς την πλευρά της Στερεός Ελλάδας, οπότε και αλλάζουμε περιοχή. Το δίκτυο είναι «αγκάθι» για να αναπτυχθούν νέα έργα.

• Ecotec: Άλλες περιοχές που μπορούμε να αναπτύξουμε υδροηλεκτρικά;

Ίσως στην περιοχή της Στερεάς και αρκετά δύσκολα στα νησιά, εκεί μιλάμε για άλλο είδος υδροηλεκτρικών. ουσιαστικά εννοούμε κάποιες δεξαμενές υποδοχής και πρόκειται μόνον για σταθμούς που θα δώσουν pic σε κάποια φάση και όχι σε συνεχή ροή των μικρών υδροηλεκτρικών που λειτουργούν σχεδόν όλο το χρόνο.

• Ecotec: Υπάρχει κάποια καινοτομία στα έργα που κατασκευάζετε;

Το έργο που έχει κατασκευαστεί στο Ζιάκα είναι οπό τα πρώτα έργα που είναι χαμηλής υδατόπτωσης, μεγάλης παροχής, ένα «μικρομεγάλο» έργο στο οποίο η δυσκολία είναι ότι δεν έχει ξαναγίνει ανάλογο έργο με τουρμπίνα τύπου Kaplan. Μάλιστα, σε αυτό το έργο χρειάστηκε να κάνουμε μια μεγάλη εκσκαφή που ξεπερνούσε τα 25 μέτρα, και ο λόγος ήταν ότι θέλαμε να αποκτήσουμε την υψομετρική διαφορά, ουσιαστικά δημιουργώντας την μέσα στο κτίριο. με τις εκσκαφές και την κατασκευή. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία και η μεγαλύτερη πρόκληση. Και η απόδοση του πιστεύουμε ότι θα είναι αρκετά υψηλή για την λειτουργία αυτή κι έτσι όπως το έχουμε στήσει.

• Ecotec: Οπότε το καλοκαίρι τα υδροηλεκτρικά βγαίνουν εκτός λειτουργίας;

Ιούλιο και Αύγουστο αλλά αυτό δε σημαίνει ότι εάν έχουμε μια καλή βροχόπτωση δεν θα λειτουργήσουν, απλά βγαίνουν εκτός λειτουργίας για να προστατέψουμε και την τουρμπίνα γιατί σε χαμηλά όρια δεν μπορούν να λειτουργήσουν. Τα άλλα δύο που βρίσκονται σε ορεινό όγκο έχουν μια χαμηλή παροχή επειδή προέρχεται ένα μέρος του νερού από πήγες, από ρέματα, οπότε θα μπορούσαν να λειτουργήσουν.

• Ecotec: Αποθήκευση ενέργειας και υδροηλεκτρικά; Υπάρχει κάποια καινούργια εξέλιξη σε αυτόν τον τομέα;

Έχουν γίνει αρκετές μελέτες, ειδικά σε μη διασυνδεδεμένα νησιά όπως είναι η Κως, η Ρόδος, στα οποία θα μπορούσαν να κατασκευαστούν υδροηλεκτρικά με την μορφή αποθήκευσης ενέργειας, σε συνεργασία με αιολικά, αλλά δυστυχώς από την θεωρία δεν έχουμε περάσει στην πράξη. Πρέπει να ενώσουμε πολλά κομμάτια για να προχωρήσουν ανάλογα έργα. Μελλοντικά. ίσως εμφανιστούν τέτοια έργα. τέλος του 2020 και ειδικότερα στην Κρήτη όπου υπάρχουν αρκετά προβλήματα στο δίκτυο.

• Ecotec: Τα υδροηλεκτρικά πάντως αφήνουν κέρδος στις τοπικές κοινωνίες…

Σίγουρα και ίσως το μεγαλύτερο από άλλες μορφές ΑΠΕ. Και ο λόγος είναι ότι έχουμε αρκετά μεγάλη σκυροδέτηση. Όταν χρειάζεσαι για ένα έργο 5.000 κυβικά, όλο αυτό πηγαίνει στην τοπική κοινωνία και όχι σε κάποιον προμηθευτή, θεωρώ ότι και ο κόσμος πρέπει να αρχίσει να τα οιηρίζει ιιεμιοοόιερο γιατί υπήρξαν πολλά προβλήματα παλαιότερα.

• Ecotec: Σήμερα;

Ευτυχώς σήμερα έχουν αλλάξει τα πράγματα. Όμως ένα μειονέκτημα που συναντάμε είναι στον τομέα του Δασαρχείου, επειδή μιλάμε για εγκρίσεις επέμβασης η συνεργασία
με το Δασαρχείο δεν ήταν τόσο άμεση όσο θα μπορούσε να είναι. Αυτό σημαίνει όμως και πολύ μεγάλη καθυστέρηση στην υλοποίηση του έργου.

• Ecotec: Τελικά η χώρα μας έχει κορεσθεί από υδροηλεκτρικά έργα;

Δεν θεωρώ ότι έχει συμβεί αυτό. Το ότι έχουμε, κάτω από 40 μικρά υδροηλεκτρικά με ισχύ ούτε καν τα 35 MW. σημαίνει ότι πρέπει να γίνουν προσπάθειες να προστεθούν καινούργια έργα. Αν μπορούσε η κάθε περιοχή, η κάθε κοινότητα να στηρίζει το δικό της τοπικό δίκτυο θα ήταν πολύ θετικό.

• Ecotec: Αυτό πρακτικά μπορεί να συμβεί;

Θα μπορούσε να συμβεί σε αρκετές περιοχές της Μακεδονίας όπου έχουμε χιονοπτώσεις. Είναι σημαντικό να μπορέσουν να προχωρήσουν τέτοια έργα.

• Ecotec: Και στην Πελοπόννησο υπάρχουν κάποιες περιοχές;

Ναι αλλά εδώ μπαίνει και πάλι το ζήτημα του κορεσμένου δικτύου οπότε… Το ενδιαφέρον της Kiefer πως προέκυψε για τα υδροηλεκτρικά; Έχουμε σχηματίσει μια πολύ ικανή ομάδα μηχανολόγων. Ο βασικός συντελεστής που οργάνωσε τα περισσότερα είναι ο Παναγιώτης Πετρόχειλος. αλλά η ομάδα μας είναι αρκετά έμπειρη στα υδροηλεκτρικά. όταν μάλιστα, κατασκευάσαμε έργα μέσα στο χειμώνα. Πολύ καλή γνώση του αντικειμένου και πολύ καλή σχεδίαση το μυστικό.

• Ecotec: Από την ευρωπαϊκή πραγματικότητα ξεχωρίζεις κάποια χώρα που έχει κάνει σημαντικά βήματα προς αυτήν την ανανεώσιμη πηγή;

Όλες οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν αναπτυχθεί πάρα πολύ, μέχρι και οι γειτονικές χώρες, εδώ στα Βαλκάνια. Για παράδειγμα η Αλβανία αυτή τη στιγμή πραγματοποιεί πάρα πολλά έργα υδροηλεκτρικών.

• Ecotec: Ενδεχομένως μπορείτε να αναλάβετε και έργα στο εξωτερικό;

Φυσικά. Αυτή τη στιγμή μας ενδιαφέρουν κάποιες άδειες στη Ρουμανία, που είναι στο ίδιο προφίλ των έργων που προτιμούμε, δεν θέλουμε να ξεπερνάνε τα 3 MW. Για την Αλβανία επίσης, υπάρχει ενδιαφέρον αλλά είναι νωρίς. Χώρες όπως η Τσεχία και η Αυστρία είναι κορεσμένες, αφού έχουν γίνει εγκαταστάσεις τα τελευταία δέκα χρόνια. Δεν έχουν τόσο δύσκολο νομοθετικό πλαίσιο. Δυστυχώς στην Ελλάδα, υπάρχουν άδειες του 2008, κι έχουμε φτάσει στο 2016 και δεν έχουν κατασκευαστεί ακόμη. Είναι δύσκολα έργα αδειοδοτικά και με σημαντικές δυσκολίες στο νομοθετικό πλαίσιο. Την ίδια στιγμή που και το Δίκτυο έχει κέρδος και όχι ζημιά από την λειτουργία των Μικρών Υδροηλεκτρικών.

• Ecotec: Τα εγκαίνια των έργων;

Τον Ιούνιο και για τα τέσσερα έργα ενώ περιμένουμε άλλο ένα, για το οποίο βρισκόμαστε σε αναμονή για το κομμάτι διασύνδεσης.

Μάιος – Ιούνιος 2016