Συνέντευξη του κ. Πετρόχειλου στο περιοδικό “Ενέργεια & Οικονομία”

[:en]

[:el]

«Από το βιοαέριο και τα μικρά υδροηλεκτρικά περνά το μέλλον των ΑΠΕ στην Ελλάδα»

Ο κ. Πετρόχειλος μας πληροφορεί σε αυτήν την αναλυτική συνέντευξη για τα οφέλη των δύο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η Kiefer, η εταιρεία που εκπροσωπεί, πρωτοπορεί στην ανάπτυξη και κατασκευή μονάδων στη χώρα μας.

Συνέντευξη: Κώστας Δεληγιάννης

Η Ελλάδα μόλις που αρχίζει να «ανακαλύπτει» τις μονάδες βιοαερίου και τα μικρά υδροηλεκτρικά, την ώρα που σε χώρες, όπως η Γερμα­νία, από τέτοιες εγκαταστάσεις προέρχεται έως και το 30-40% του ενεργειακού τους μίγματος, υπογραμμίζει ο κ. Χρήστος Πετρόχειλος, Διευθύνων Σύμβουλος & Αντιπρόεδρος Δ.Σ. της εταιρείας Kiefer. Η Kiefer ειδικεύεται στην αξιοποίηση του βιοαερίου και των μικρών υδροη­λεκτρικών, με τη σχεδίαση και την κατασκευή μο­νάδων, οι οποίες μπορούν να αυξήσουν ακόμη περισσότερο το μερίδιο των ΑΠΕ στο ενερ­γειακό «προφίλ» της χώρας μας, καθώς εκ­μεταλλεύονται δύο ανανεώσιμες πηγές που είναι πολύ πιο προβλέψιμες από την ηλιακή και την αιολική ενέργεια.

Όπως εξηγεί ο κ. Πετρόχειλος, ειδικά μάλιστα οι μονάδες βιοαερίου δίνουν επί­σης λύση στο πρόβλημα διαχείρισης των κτηνοτροφικών αποβλήτων, που στην Ελλάδα συχνά πετιούνται ανεξέλεγκτα, ενώ συνδυάζονται με την κατασκευή υδροπονικών θερμοκηπίων, τα οποία χάρη στο βιοαέριο έχουν μειωμένα λει­τουργικά κόστη και αυξημένη παραγωγή. Πρόκειται για οφέλη που μάλλον εξη­γούν γιατί, όταν «γνωρίσουν» το βιοαέριο, δείχνουν ενδιαφέρον ακόμη και άνθρωποι που δεν έχουν παρελθόν στις ενεργειακές επενδύσεις και την πρωτο­γενή παραγωγή, όπως έγινε πρόσφατα με τον Σάκη Ρουβά.

• Στην Ελλάδα, οι ΑΠΕ έχουν περίπου ταυτιστεί με την ηλιακή και την αιολική ενέργεια, με συνέπεια το βι­οαέριο και τα μικρά υδροηλεκτρικά έργα να βρί­σκονται στη «σκιά» τους. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Επειδή έχουμε συνδυάσει τις ανανεώσιμες πηγές ενέρ­γειας με τον ήλιο και τον αέρα, ενώ ξεχνάμε πως εξίσου ανανεώσιμο είναι το νερό ή τα κτηνοτροφικά απόβλητα που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή βιοαερίου. Η «πρώτη ύλη» μιας μονάδας βιοαερίου είναι ανανεώ­σιμη, με την έννοια πως υπάρχει συνεχής ροή της: για παράδειγμα, από τη στιγμή που ένα πτηνοτροφείο δεν σταματά ποτέ να παράγει κρέας, ως αναγκαίο κακό δεν σταματά ποτέ να παράγει και απόβλητα.

Σε μια μονάδα βιοαερίου, αυτή η «πρώτη ύλη» όχι μόνο αξιοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας χωρίς καταστροφή φυσικών πόρων, αλλά και αδρανοποιείται ώστε να μην επιβαρύνει το περιβάλλον. Αυτό σημαί­νει επίσης πως μία τέτοια μονάδα δίνει λύση και στο πρόβλημα διαχείρισης των κτηνο­τροφικών αποβλήτων, τα οποία δυστυχώς στη χώρα μας συχνά συνεχίζουν να πετιούνται ανεξέλεγκτα σε ποτάμια, με συνέ­πεια οι ρύποι τους να μολύνουν τον υδροφόρο ορίζοντα και την τοπική γεωρ­γική παραγωγή, μπαίνοντας έτσι και στην τροφική αλυσίδα.

• Σε ποιον βαθμό αυτές οι δύο ΑΠΕ έχουν αξιοποιηθεί σε άλλες χώρες, συγκριτικά με την Ελλάδα;

Η διαφορά είναι τεράστια. Φανταστείτε πως σε κράτη, όπως η Γερμανία, τα μικρά υδροηλεκτρικά και οι μονάδες βιοαερίου συμμετέχουν έως και 30-40% στο ενεργει­ακό μίγμα, τη στιγμή που στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό μετά βίας φτάνει στο 2%. Έτσι, στη Γερμανία η συνολική εγκατε­στημένη ισχύς μονάδων βιοαερίου αγγίζει τα 4GW, ενώ στη χώρα μας δεν ξεπερνά τα 17MW.

• Πού χρησιμοποιείται το βιοαέριο και πώς λειτουργεί μία μονάδα;

Με την καύση του, παράγεται ηλεκτρισμός που διοχε­τεύεται στο δίκτυο, αλλά και θερμότητα που αξιοποιείται κυρίως για τη θέρμανση υδροπονικών θερμοκηπίων που εγκαθίστανται κοντά στη μονάδα. Σημαντικό είναι επίσης πως πέρα από τα κτηνοτροφικά απόβλητα και τα λύματα των τυροκομείων και των σφαγείων, μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν τα ελαιουργικά απόβλητα (δηλαδή ο κατσίγαρος), ληγ­μένα τρόφιμα, όπως επίσης και τα παραπροϊόντα βιο­μηχανιών τροφίμων (π.χ. βιομηχανιών μπισκότων).

Στη μονάδα, η οργανική ύλη μεταβολίζεται από βακτή­ρια, απουσία οξυγόνου, με συνέπεια να δημιουργείται CO2 και μεθάνιο (το βιοαέριο). Το μεθάνιο καίγεται για την παραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας ενώ το CO2 που προκύπτει δεν απελευθερώνεται στην ατμό­σφαιρα. Αντίθετα, διοχετεύεται στα θερμοκήπια για αν­θρακολίπανση, δηλαδή για την ταχύτερη ανάπτυξη των φυτών, που το απορροφούν. Επομένως οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα είναι πάρα πολύ μικρές – όπως λέμε χαρακτηριστικά, μικρότερες από αυτές που προκαλεί ένα τζάκι.

Ακόμη και το στερεό υλικό που απομένει από τη διαδι­κασία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως λίπασμα για γεωρ­γικές καλλιέργειες. Επομένως δεν υπάρχει κανενός είδους απόβλητο.

• Από την άλλη μεριά, ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να δημιουργηθεί μία μικρή υδροηλεκτρική μονάδα;

Όσον αφορά στις μονάδες ορεινού όγκου, χρειάζεται να υπάρχει υψομετρική διαφορά της τάξης των εκατό μέτρων από την περιοχή υδροληψίας προς τον σταθμό, για να μπορεί να δουλέψει η τουρμπίνα. Επομένως, προορίζονται για περιοχές με κατάλληλη γεωμορφολογία και κλίμα, δηλαδή με βουνά και συχνές χιονοπτώ­σεις τον χειμώνα, όπως για παράδειγμα γύρω από τα Γρεβενά ή τα Ιωάννινα. Παράλληλα, μικρότερα υδροη­λεκτρικά μπορούν να εγκατασταθούν σε κεντρικά πο­τάμια, όπως π.χ. στον Αλιάκμονα, όπου η μεγάλη παροχή νερού αντισταθμίζει τη μικρή υδατόπτωση.

Θα πρέπει να τονίσω πως, αντίθετα από τις μεγάλες υδροηλεκτρικές μονάδες στα μικρά υδροηλεκτρικά η παρέμβαση στο περιβάλλον είναι πολύ μικρή, αφού γί­νεται εκτροπή μιας ποσότητας από το διερχόμενο νερό, που φτάνει στην τουρμπίνα και στη συνέχεια «επιστρέ­φει» στο ποτάμι. Η εκτροπή αυτή δεν ξεπερνά το ένα χι­λιόμετρο, ενώ για τον υπολογισμό της ποσότητας του νερού που θα αξιοποιηθεί, γίνεται μελέτη πριν από την κατασκευή, ώστε να μην επηρεαστεί το τοπικό οικοσύ­στημα. Παράλληλα, η σχεδίαση του έργου και η λει­τουργία του γίνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην επηρεάζονται καθόλου οι πληθυσμοί ψαριών που ζουν στο ποτάμι.

• Ποια θα ήταν τα οφέλη για την χώρα μας, αν το πο­σοστό αυτών των δύο ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα πολλαπλασιαζόταν από το 2%, που είναι σήμερα;

Κατ’ αρχάς μεγαλύτερη διείσδυση της «πράσινης» ηλεκτροπαραγωγής, με πολύ μικρότερο ρίσκο για την ενεργειακή ασφάλεια. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι πρόκειται για δύο ανανεώσιμες πηγές που είναι πολύ ιο προβλέψιμες από τις υπόλοιπες – ακόμη και στα μικρά υδροηλεκτρικά, με βάση την ένταση των χιονο­πτώσεων τον χειμώνα, μπορεί να προβλεφθεί στο 60% του χρόνου η δυνατότητα παραγωγής ρεύματος.

Μάλιστα, στις μονάδες βιοαερίου, το ποσοστό αυτό φθάνει το 100%, αφού η ροή αποβλήτων είναι συνε­χής. Κάτι που σημαίνει πως μπορούν να χρησιμοποι­ηθούν ως ηλεκτροπαραγωγικοί σταθμοί βάσης.

Όσον αφορά στο βιοαέριο, οι μονάδες «απαντούν» επίσης στο πρόβλημα διαχείρισης των αποβλήτων, το οποίο κάθε άλλο παρά λυμένο είναι στην Ελλάδα. Την ίδια στιγμή, μπορούν να δώσουν ώθηση στον πρωτο­γενή τομέα, με τη δημιουργία θερμοκηπίων που, αξιοποιώντας τη θέρμανση, θα παράγουν γεωργικά προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, νωρίτερα απ’ ό,τι στη Βόρεια Ευρώπη. Κάτι που σημαίνει ενίσχυση της τοπικής οικονομίας.

Μονάδες βιοαερίου θα μπορούσαν επίσης να εγκατα­σταθούν κοντά σε ΒΙΠΕ, για να εξασφαλίζουν στις βιο­μηχανίες θερμότητα και ηλεκτρική ενέργεια από τα απόβλητα που οι ίδιες παράγουν. Όπως έχει αρχίσει να γίνεται και στο εξωτερικό, το βιοαέριο θα μπο­ρούσε παράλληλα να αξιοποιηθεί και ως καύσιμο κί­νησης για οχήματα.

• Από επιχειρηματική άποψη, για ποιον λόγο απο­φασίσατε στην Kiefer να δώσετε έμφαση σε αυτές τις δύο ΑΠΕ;

Γενικά, προσπαθούμε να είμαστε συνεχώς στην πρω­τοπορία του κλάδου, προβλέποντας ποια θα είναι η «επόμενη ημέρα» στον τομέα της ενέργειας. Έχοντας ήδη όλοι μας αρκετά μεγάλη εμπειρία στην κατα­σκευή φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων, γύρω στο 2010 διαβλέψαμε πως η ανάπτυξη των δύο αυτών μορφών ενέργειας (και κυρίως των φωτοβολταϊκών), θα δημιουργήσει μεγάλο κενό σε άλλες ΑΠΕ, όπως το βιοαέριο. Έτσι, ξεκινήσαμε από τότε να σχε­διάζουμε το μοντέλο δραστηριοποίησής μας στον συγκεκριμένο χώρο. Η ενασχόληση με τα μικρά υδροηλεκτρικά ήρθε μερικά χρόνια αργότερα, με τη συνεργασία ανθρώπων από τη ΔΕΗ, που είχαν πολύ μεγάλη τεχνογνωσία σε τέτοια έργα.

• Τι ακριβώς αναλαμβάνετε για λογαριασμό ενός πε­λάτη σας, ο οποίος θέλει να επενδύσει σε μια μο­νάδα βιοαερίου ή ένα μικρό υδροηλεκτρικό;

Και στις δύο περιπτώσεις τη σχεδίαση, την αδειοδότηση, την κατασκευή και τη λειτουργία των έργων. Πέρα από το να παραδίδουμε το έργο «με το κλειδί στο χέρι» στον πελάτη μας, συνεχίζουμε να του προ­σφέρουμε τεχνική υποστήριξη μέχρι το τέλος «ζωής» της μονάδας – βρίσκοντας λύση σε οποιοδήποτε πρόβλημα τυχόν ανακύψει στην πορεία.

Πέρα από άρτιο τεχνικά, μας ενδιαφέρει επίσης κάθε έργο να είναι και επιχειρηματικό βιώσιμο. Για παρά­δειγμα, στην περίπτωση του βιοαερίου, αν μας το ζη­τήσει ο πελάτης, μπορούμε επίσης να του υποδείξουμε περιοχές όπου υπάρχει περίσσεια απο­βλήτων και επομένως είναι ενδεδειγμένες για εγκατά­σταση μίας μονάδας.

• Πόσα έργα έχει στο ενεργητικό της η Kiefer; Εχετε άλλες μονάδες στα σκαριά;

Όσον αφορά στο βιοαέριο, έχουμε κατασκευάσει μία μονάδα 1MW στον Σοχό Θεσσαλονίκης και μία εγκα­τάσταση 100KW στην Κοζάνη, ενώ ήδη έχουμε ξεκι­νήσει ένα έργο 1,5MW στα Φάρσαλα. Αυτή την εποχή αρχίζουμε την κατασκευή δύο μονάδων ισχύος 500KW η καθεμία, στην Καρδίτσα και την Αμφιλοχία. Επίσης πρόσφατα ολοκληρώσαμε τέσσερις μικρές υδροηλεκτρικές μονάδες στα Γρεβενά. Πιστεύουμε πως μέσα στους επόμενους μήνες θα ολοκληρώ­σουμε τις διαδικασίες για να ξεκινήσουμε την κατα­σκευή νέων έργων.

• Υπάρχουν εμπόδια που «φρενάρουν» στη χώρα μας την ακόμη μεγαλύτερη αξιοποίηση του βιοαε­ρίου και των μικρών υδροηλεκτρικών;

Ένας βασικός ανασταλτικός παράγοντας είναι η γρα­φειοκρατία, που καθυστερεί πολύ την υλοποίηση των έργων. Έτσι, για μία μονάδα βιοαερίου και ένα μικρό υδροηλεκτρικό, ο μέσος χρόνος ολοκλήρωσης αγγίζει τα τρία με πέντε χρόνια και τα επτά με δέκα έτη αντίστοιχα. Όσον αφορά στο βιοαέριο, εμπόδιο είναι και η ανοχή που συχνά δείχνουν οι κατά τόπους υπηρεσίες στις κτηνοτροφίες που πετούν ανεξέλεγ­κτα στο περιβάλλον τα απόβλητό τους. Μάλιστα, το οξύμωρο είναι πως οι ίδιες υπηρεσίες μπορεί να κω­λυσιεργούν στην αδειοδότηση μίας μονάδας η οποία θα έλυνε το πρόβλημα.

•  Σε ποιους άλλους τομείς δραστηριοποι­είται η Kiefer;

Αν και σε μικρότερο βαθμό, ασχολούμαστε επίσης με εφαρμογές net-metering με φωτοβολταϊκά, ενώ στο πλαίσιο των διαγωνιστικών διαδικασιών για τη δημιουργία νέων αιολικών πάρκων, αναπτύσσουμε υπολογιστικά εργαλεία που θα μας επιτρέ­πουν να σχεδιάζουμε τέτοια έργα ώστε να έχουν τη μέγιστη δυνατή απόδοση. Βέ­βαια, η βασική μας προτεραιότητα είναι το βιοαέριο και τα μικρά υδροηλεκτρικά.

• Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2014, στην «καρδιά» της οικονομικής κρίσης. Η οι­κονομική κατάσταση της χώρας μας δεν σας αποθάρρυνε από το να κάνετε αυτό το βήμα;

Όπως είναι φυσικό είχαμε ενδοιασμούς που ωστόσο κάμφθηκαν από το πείσμα μας. Σίγουρα έπαιξε ρόλο το γεγονός ότι εί­μαστε μία ομάδα νέων σε ηλικία μηχανικών, που ακόμη δεν μας έχει κουράσει η ελλη­νική πραγματικότητα. Αυτό συνέβαλε στο να αποφασίσουμε πως αξίζει να μείνουμε εδώ και να παλέψουμε κόντρα στις αντιξοό­τητες αντί να φύγουμε στο εξωτερικό.

• Η πορεία της εταιρείας έως τώρα σας κάνει να αισθάνεστε δικαιωμένοι από αυτή την απόφαση;

Αναμφίβολα. Μετά από πολλή προσπάθεια και υπομονή, έχουμε αποτελέσματα που δείχνουν πως η Kiefer μπορεί να προχωρή­σει σε πολύ μεγαλύτερη ανάπτυξη. Ενδει­κτικά, από τις μόλις 100.000 ευρώ που ήταν ο τζίρος μας την πρώτη χρονιά, τη δεύτερη ξεπέρασε τα 5 εκατομμύρια και από τότε περίπου τριπλασιάζεται ανά έτος.

• Έχετε παρουσία και εκτός Ελλάδας;

Έχουμε σχεδιάσει έργα στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, και είμαστε έτοιμοι να ξεκινή­σουμε στις δύο χώρες την κατασκευή τόσο μονάδων βιοαερίου όσο και μικρών υδροηλεκτρικών. Στόχος μας είναι να δρα­στηριοποιηθούμε επίσης στη Γερμανία, προσφέροντας υπηρεσίες πολιτικού μηχα­νικού σε τοπικούς συνεργάτες μας. ■

Πηγή: Ενέργεια & Οικονομία-Τεύχος 17

[:]